De Wet Voorkeursrecht Gemeenten (WVG) is een belangrijke wet in Nederland die gemeenten de mogelijkheid geeft om als eerste een voorkeursrecht te vestigen op vastgoed zoals grond. Deze wet heeft invloed op vastgoedeigenaren en kan aanzienlijke gevolgen hebben voor hun eigendommen. In dit artikel zullen we de WVG in detail bespreken, inclusief wat het is, waarom het belangrijk is en hoe het werkt.

De Wet Voorkeursrecht Gemeenten (WVG) is een juridisch instrument dat gemeenten de mogelijkheid biedt om als eerste het recht te krijgen om een bepaald perceel of vastgoed te kopen, nog voordat het op de markt wordt aangeboden. Met andere woorden, als een gemeente besluit om het voorkeursrecht te vestigen, heeft zij de eerste optie om het betreffende eigendom te kopen voordat het aan andere partijen wordt aangeboden.

De WVG is belangrijk omdat het gemeenten in staat stelt om regie te hebben over de ruimtelijke ontwikkeling binnen hun gemeentegrenzen. Het stelt hen in staat om strategische locaties te verwerven voor stadsontwikkeling, infrastructuurprojecten of andere publieke doeleinden. Door het vestigen van een voorkeursrecht kunnen gemeenten voorkomen dat waardevolle percelen en vastgoed in handen komen van andere partijen voordat zij zelf de kans hebben gehad om te beslissen of ze het willen verwerven.

Wanneer een gemeente besluit om het voorkeursrecht te vestigen op een bepaald perceel of vastgoed, zijn er een aantal stappen en procedures die worden gevolgd.

1. Identificatie van het betreffende perceel: Allereerst moet de gemeente het perceel of vastgoed identificeren waarop zij het voorkeursrecht wil vestigen. Dit kan gebaseerd zijn op ruimtelijke plannen, ontwikkelingsdoeleinden of andere strategische overwegingen.
2. Bekendmaking van het voorkeursrecht: Nadat het perceel is geïdentificeerd, moet de gemeente het voorkeursrecht bekendmaken aan de eigenaar(s) van het vastgoed. Dit gebeurt meestal door middel van een officiële kennisgeving, waarin wordt aangegeven dat de gemeente het recht heeft om het vastgoed als eerste te kopen.
3. Termijn voor reactie: De eigenaar(s) van het vastgoed krijgen een bepaalde termijn om te reageren op de kennisgeving. Deze termijn kan variëren, maar meestal is het enkele weken tot een paar maanden.
4. Onderhandelingen en overeenkomst: Als de eigenaar(s) interesse hebben om het vastgoed te verkopen, kunnen er onderhandelingen plaatsvinden tussen de gemeente en de eigenaar(s) om tot een overeenkomst te komen over de verkoopprijs en andere voorwaarden.
5. Terugkooprecht: In sommige gevallen kan de eigenaar(s) ervoor kiezen om het vastgoed niet te verkopen. In dat geval heeft de gemeente het recht om het perceel na een bepaalde periode opnieuw te kopen, vaak tegen dezelfde voorwaarden als eerder besproken.
6. Registratie van het voorkeursrecht: Als er een overeenkomst wordt bereikt of als de gemeente besluit om het vastgoed niet aan te kopen, wordt het voorkeursrecht geregistreerd in het Kadaster. Dit zorgt ervoor dat andere potentiële kopers op de hoogte zijn van het voorkeursrecht.

Het is belangrijk op te merken dat het vestigen van een voorkeursrecht geen verplichting is voor de eigenaar(s) om het vastgoed te verkopen. Het geeft de gemeente echter wel de eerste optie om het vastgoed aan te kopen voordat het aan anderen wordt aangeboden.

Voor vastgoedeigenaren kan het vestigen van een voorkeursrecht door de gemeente verschillende gevolgen hebben. Enerzijds kan het voordelen bieden, zoals de mogelijkheid om het vastgoed tegen een goede prijs aan de gemeente te verkopen. Het kan ook bijdragen aan de ruimtelijke ontwikkeling en waardecreatie in de omgeving.

Anderzijds kan het ook nadelen met zich meebrengen. Als een eigenaar het vastgoed niet wil verkopen, kan het voorkeursrecht beperkingen opleggen aan de verkoopmogelijkheden. Daarnaast kan het vestigen van een voorkeursrecht onzekerheid met zich meebrengen, omdat de gemeente gedurende een bepaalde periode de mogelijkheid heeft om het vastgoed aan te kopen.

De Wet Voorkeursrecht Gemeenten biedt gemeenten verschillende voordelen en mogelijkheden. Enkele van deze voordelen zijn:

1. Regie over ruimtelijke ontwikkeling: Het vestigen van een voorkeursrecht stelt gemeenten in staat om controle te hebben over de ruimtelijke ontwikkeling binnen hun gebied. Ze kunnen strategische locaties verwerven voor publieke doeleinden, zoals de bouw van scholen, openbare infrastructuur of groene ruimtes.
2. Voorkomen van speculatie: Door het vestigen van een voorkeursrecht kunnen gemeenten voorkomen dat waardevol vastgoed in handen komt van speculanten of andere partijen die geen rekening houden met de belangen van de gemeenschap. Het stelt de gemeente in staat om de regie te houden en ervoor te zorgen dat de ontwikkeling in lijn is met de gemeentelijke doelstellingen.
3. Stimuleren van stedelijke vernieuwing: Het voorkeursrecht kan ook bijdragen aan stedelijke vernieuwing en herontwikkeling. Gemeenten kunnen strategische locaties verwerven en deze herontwikkelen om de leefbaarheid en kwaliteit van de stad te verbeteren.

Hoewel de Wet Voorkeursrecht Gemeenten voordelen biedt, zijn er ook enkele nadelen en beperkingen waarmee rekening moet worden gehouden:

1. Beperkingen op eigendomsrechten: Het vestigen van een voorkeursrecht kan beperkingen opleggen aan de eigendomsrechten van de vastgoedeigenaar. De eigenaar kan bijvoorbeeld niet vrijelijk het vastgoed verkopen aan een andere partij gedurende de periode waarin het voorkeursrecht geldt.
2. Onduidelijkheid en onzekerheid: Voor vastgoedeigenaren kan het vestigen van een voorkeursrecht door de gemeente onzekerheid met zich meebrengen. Ze kunnen niet met zekerheid voorspellen of de gemeente gebruik zal maken van het voorkeursrecht en of ze uiteindelijk hun eigendom zullen moeten verkopen.
3. Potentiële waardevermindering: Het vestigen van een voorkeursrecht kan invloed hebben op de waarde van het vastgoed. Potentiële kopers kunnen terughoudend zijn om een vastgoed aan te kopen waarop een voorkeursrecht rust, waardoor de waarde kan verminderen.

Bij het vestigen van een voorkeursrecht heeft de gemeente bepaalde rechten en plichten. Enkele van deze rechten en plichten zijn:

1. Recht op eerste koop: De gemeente heeft het recht om als eerste het vastgoed aan te kopen voordat het aan andere partijen wordt aangeboden. Dit geeft de gemeente de mogelijkheid om de regie te hebben over de ontwikkeling en het gebruik van het vastgoed.
2. Plicht tot zorgvuldigheid: De gemeente heeft de plicht om zorgvuldig om te gaan met het voorkeursrecht. Dit houdt in dat ze de belangen van de vastgoedeigenaar moeten respecteren en een eerlijke prijs moeten bieden bij het eventueel aankopen van het vastgoed.

Als een eigenaar geconfronteerd wordt met een voorkeursrechtbesluit van de gemeente, zijn er verschillende manieren waarop hij kan reageren:

1. Verkoop aan de gemeente: Als de eigenaar besluit om het vastgoed te verkopen, kan hij onderhandelen met de gemeente over de prijs en voorwaarden van de verkoop. Het is belangrijk om een eerlijke prijs te bedingen en eventueel juridisch advies in te winnen.
2. Behoud van eigendom: Als de eigenaar het vastgoed niet wil verkopen, kan hij ervoor kiezen om het eigendom te behouden. In dit geval moet hij er rekening mee houden dat de gemeente gedurende een bepaalde periode het recht heeft om het vastgoed opnieuw te kopen.

Vastgoedeigenaren hebben rechtsbescherming bij het vestigen van een voorkeursrecht. Ze hebben het recht om bezwaar te maken tegen het voorkeursrechtbesluit en kunnen hiervoor juridische stappen ondernemen. Het is belangrijk om tijdig bezwaar te maken en eventueel juridisch advies in te winnen om de rechten en belangen van de eigenaar te beschermen.

Als vastgoedeigenaar kunt u de volgende praktische tips overwegen wanneer u te maken krijgt met een voorkeursrecht:

1. Informeer uzelf: Zorg ervoor dat u goed op de hoogte bent van de Wet Voorkeursrecht Gemeenten en wat het voor u als eigenaar betekent. Raadpleeg eventueel een jurist die gespecialiseerd is in vastgoedrecht.
2. Onderhandel met de gemeente: Als u geïnteresseerd bent in verkoop, onderhandel dan met de gemeente over de verkoopprijs en voorwaarden. Zorg ervoor dat u een eerlijke prijs bedingt en dat uw belangen worden beschermd.
3. Raadpleeg een jurist: Als u twijfelt of vragen heeft over uw rechten en plichten als vastgoedeigenaar, raadpleeg dan een jurist die gespecialiseerd is in vastgoedrecht. Zij kunnen u adviseren over de beste aanpak en u helpen bij eventuele juridische procedures.

Hier zijn enkele veelgestelde vragen over de Wet Voorkeursrecht Gemeenten:

Bij IGN Vastgoed heeft het zich al een aantal keer voorgedaan dat de gemeente de WVG uitgesproken heeft over percelen die in ons bezit zijn. Dit is goed nieuws voor onze investeerders. Bent u benieuwd naar het investeren in grond en hoe dit voor u lucratief kan zijn? Bekijk onze lopende projecten en vraag een gratis brochure aan!